بررسی تکتونیک فعال در حوضه سمنان (جنوب سمنان) با استفاده از شاخص‌های ژئومورفیک

نویسندگان

  • رقیه نژادحسینی کارشناسی ارشد هیدروژئومورفولوژی در برنامه‌ریزی محیطی ، دانشگاه تهران، ایران
  • سعیده امیری نژاد ترک کارشناس ارشد هیدروژئومورفولوژی در برنامه‌ریزی محیطی، دانشگاه تهران، ایران
  • فرزانه غلامی کارشناسی ارشد هیدروژئومورفولوژی در برنامه‌ریزی محیطی، دانشگاه تهران، ایران
  • مجتبی یمانی استاد ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، ایران
چکیده مقاله:

     شاخص‌های ژئومورفولوژیکی از روش‌های بسیار مفید در ارزیابی و شناسایی آثار فعالیت‌های تکتونیکی (کند و سریع) به شمار می‌آیند و می‌توان با استفاده از این شاخص‌ها به طور معقول و واقعی لندفرم‌های مختلف را با هم مقایسه کرد. این تحقیق به شناخت نحوه عملکرد و میزان اثرگذاری حرکات تکتونیکی در حوضه سمنان با استفاده از شاخص‌های ژئومورفیک مانند گرادیان طولی رودخانه، انتگرال هیپسومتریک، نسبت پهنای کف دره به ارتفاع دره، تقارن توپوگرافی معکوس، عدم تقارن حوضه زهکشی ، پیچ‌وخم رودخانه اصلی، پیچ‌وخم پیشانی کوهستان، تراکم سطحی آبراهه‌ها، انشعاب‌پذیری و شاخص شکل حوضه به‌عنوان تکنیک‌های مدلی و مفهومی می‌پردازد. ابزارهای فیزیکی مورد استفاده در تحقیق حاضر شامل تصاویر ماهواره‌ای IRS، نقشه‌های توپوگرافی و همچنین نقشه زمین‌شناسی و سیستم اطلاعات جغرافیایی است. به این منظور یک مدل رقومی ارتفاع از داده‌های توپوگرافی SRTM10M برای محدوده مورد مطالعه تهیه شد. سپس در محیط نرم‌افزار ARCMAP ترسیم آبراهه‌ها، اندازه‌گیری شاخص‌ها و تجزیه و تحلیل‌های آماری مربوط به شاخص‌های ذکر شده صورت گرفته و نتایج در قالب نقشه استخراج شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده‌ها با استناد به شاخص‌های ژئومورفولوژیکی و با استفاده از ابزارهای فیزیکی ذکر شده نشان می‌دهد که فعالیت‌های تکتونیکی در حوضه سمنان فعالیت متوسطی داشته، محاسبه 10 شاخص ژئومورفیک درحوضه مورد مطالعه بیانگر وجود حرکات نئوتکتونیکی نسبتاً فعال در حوضه سمنان است. بر اساس طبقه‌بندی شاخص IAT، حوضه سمنان از نظر فعالیت‌های تکتونیکی در کلاس 3 قرار می‌گیرد. وجود دره‌های v شکل و عمیق در قسمت‌های شمالی منطقه می‌تواند دال بر وجود همین فعالیت‌های تکتونیکی درحوضه باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تکتونیک فعال حوضه ی اسکو چای با استفاده از شاخص های ژئومورفیک و شواهد ژئومورفولوژیکی

ر این مطالعه با استفاده از مدل ارتفاع رقومی و سیستم اطلاعات جغرافیایی به ارزیابی نوزمین ساخت با بکارگیری شاخص های ژئومورفیک حوضه ی اسکوچای پرداخته ایم. با استفاده از مدل ارتفاعی رقومی در محیط نرم افزار arcgis9.3 نقشه ها تهیه شد. بعد از تعیین مسیر کانال های جریانی و تعداد آن ها در هر مسیر، پارامترهای شاخص ناهنجاری برای 3رودخانه اصلی حوضه ی اسکوچای مورد استفاده قرار گرفت. شاخص شیب طولی رودخانه اب...

متن کامل

بررسی تکتونیک فعال حوضه‌ی اسکو چای با استفاده از شاخص‌های ژئومورفیک و شواهد ژئومورفولوژیکی

در این مطالعه با استفاده از مدل ارتفاع رقومی(DEM) و سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) به ارزیابی نوزمین ساخت با بکارگیری شاخص های ژئومورفیک حوضه ی اسکوچای پرداخته ایم. با استفاده از مدل ارتفاعی رقومی در محیط نرم افزار Arcgis 9.3 نقشه های شیب، توپوگرافی، زیر حوضه ها و شبکه زهکشی با درجه های مختلف به روش استرالر تهیه شد. بعد از تعیین مسیر کانال های جریانی و تعداد آنها در هر مسیر، پارامترهای شاخص ناهنج...

متن کامل

بررسی احتمال حضور منابع هیدروکربنی در منطقه خوریان جنوب سمنان با استفاده از روش‌های ژئوشیمیایی

روش‌های ژئوفیزیکی و حفرچاه‌های اکتشافی در مراحل اولیه مطالعات اکتشاف منابع هیدروکربنی روش‌های پر هزینه‌ای محسوب می-شوند. از این رو می‌توان با استفاده از روش‌های ژئوشیمی آلی وجود منابع هیدروکربنی در منطقه‌ای همانند کویر خوریان واقع در جنوب سمنان را مورد تحلیل و بررسی قرار داد. فعالیت‌های اکتشافی این منطقه در سال 1306 توسط روس‌ها برای جست و جوی منابع هیدروکربنی آغاز شده است. در مطالعه حاضر تعداد ...

متن کامل

بررسی تکتونیک فعال حوضه¬ی آبخیز کفرآور با استفاده از شاخص¬های ژئومورفیک و شواهد ژئومورفولوژیکی ¬ دکتر مهران مقصودی ، مریم جعفری اقدم ، سجاد باقری سیدشکری ، مسعود مینایی

حوضه­ی آبخیز کفرآور در زاگرس  شمال غربی در جنوب استان کرمانشاه  واقع شده است. شواهد ژئومورفولوژیکی حوضه­ی مورد بحث حاکی از ادامه فعالیت­های نئوتکتونیکی در دوران پلیو-کواترنر می­باشد. هدف از این پژوهش ارزیابی تکتونیک فعال منطقه و مقایسه نتایج به دست آمده از شاخص­­های ژئومورفیک و شواهد ژئومورفولوژیکی (پرتگاه­های گسلی جوان، سطوح مثلثی شکل، عدم وجود کوهپایه، مخروط­افکنه­های بریده شده و جابه­جا شده ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 1

صفحات  149- 174

تاریخ انتشار 2018-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023